Mae gan aseiniad nodweddiadol ragarweiniad, prif gorff a diweddglo. Diben y rhagarweiniad yw cyfeirio at bopeth y gall darllenydd ei ddisgwyl gan yr aseiniad. Bydd hyn yn cael ei gyflwyno yn y prif gorff, a bydd y diweddglo'n crynhoi'r prif bwyntiau, ac yn ein cyfeirio at waith darllen neu ymchwilio ymhellach efallai.Efallai byddai'n ddefnyddiol creu delwedd o ddrafft terfynol eich aseiniad drwy ddefnyddio'r diagram isod.
O amgylch y prif gorff, bydd rhagarweiniad a fydd yn cyflwyno eich dadl a diweddglo a fydd yn ailadrodd eich dadl ac yn ailddatgan eich gosodiad. Mae pob un o'r paragraffau yn y prif gorff yn cymryd cam ymlaen er mwyn datblygu'r ddadl.
Am wybodaeth fanylach am strwythuro pob adran, cliciwch ar y tabiau isod.
Yn aml, ysgrifennu rhagarweiniad yw’r rhan fwyaf anodd o’ch aseiniad oherwydd dyma le rydych yn cyflwyno popeth y byddwch yn ei drafod yn yr hyn sy'n dilyn. Diben rhagarweiniad yw dweud yn glir wrth y darllenydd am y prif themâu a chysyniadau yn eich aseiniad, yn ogystal â sut byddwch yn mynd i'r afael â nhw. Mae bod yn glir ac yn rhagweladwy yn allweddol wrth ysgrifennu'n academaidd, felly dylai'r rhagarweiniad weithredu fel arwyddbost, neu fap o'r traethawd; ar ôl darllen y rhagarweiniad, dylai'r darllenydd ddeall thema eich traethawd , yr hyn y byddwch yn ei ddweud, a'r hyn fydd eich casgliad. Bydd y strwythur rydym yn ei awgrymu isod yn eich helpu i gynnwys a threfnu'r wybodaeth allweddol.
Mae tair adran benodol gan y rhagarweiniad 'twndish', sy'n symud o wybodaeth gyffredinol i wybodaeth benodol, ac mae'n tywys y darllenydd drwy eich prif ddadl:
Dyma le rydych yn rhoi’r wybodaeth gefndirol sy'n berthnasol i gwestiwn eich aseiniad. Gallwch ganolbwyntio ar y themâu eang y byddwch yn eu sefydlu, efallai drwy nodi ffeithiau allweddol (ystadegau, er enghraifft) a fydd yn 'fachyn' i ennyn diddordeb y darllenydd. Mae'r adran hon yn rhoi cyd-destun i'r wybodaeth rydych yn mynd i'w thrafod yn y rhan nesaf o'ch rhagarweiniad.
Bydd y rhan hon o'ch rhagarweiniad yn cyfeirio eich darllenydd. Bydd angen i chi gyflwyno'r cysyniadau allweddol a fydd yn sylfaen eich dadl, ac esbonio i'r darllenydd sut mae'r rhain yn berthnasol i'r themâu rydych yn eu cyflwyno yn y rhan gyntaf o'r rhagarweiniad. Efallai byddai'n ddefnyddiol meddwl bod yr adran hon o'r rhagarweiniad yn arwyddbost sy’n cyfeirio'r darllenydd at y camau y byddwch yn eu cymryd er mwyn trafod y themâu hynny.
Yr adran hon fydd diwedd eich rhagarweiniad a bydd yn darparu'r 'map manwl o'r traethawd' ar gyfer eich darllenydd. Byddwch yn nodi prif honiad eich traethawd yn natganiad y gosodiad (hynny yw, beth fydd eich prif gasgliad), a byddwch yn amlinellu'r camau byddwch yn eu cymryd er mwyn cyrraedd y casgliad (hynny yw, beth yw datblygiad eich prif ddadl).
Cwestiwn cyffredin am ragarweiniadau yw 'pa mor hir dylen nhw fod?' Nid oes ateb syml; bydd yn dibynnu ar hyd eich aseiniad. Fel canllaw, mae llawer o adrannau'n awgrymu y dylech anelu at ragarweiniad a fydd yn gyfwerth ag oddeutu 10% o'ch uchafswm geiriau cyffredinol. Yn yr un modd, er bod tair rhan i'r strwythur twndish, nid yw hyn yn golygu y bydd eich rhagarweiniad wedi'i rannu'n dri pharagraff. Bydd eich ffordd o drefnu hyn yn dibynnu ar lif eich syniadau a hyd eich aseiniad.
Mae’r llif yn y paragraff a rhwng paragraffau yn bwysig ar gyfer strwythur cydlynol. Gallwch chi gryfhau’r llif trwy sicrhau bod eich dadl yn symud yn ei blaen yn rhesymegol a thrwy ddefnyddio iaith sy’n dangos i’r darllenydd sut y mae eich dadl yn symud yn ei blaen a sut rydych chi’n dymuno iddo ddehongli’r hyn rydych chi’n ei ddweud:
Bydd dilyn strwythurau a amlinellwyd uchod yn eang yn eich helpu chi i lunio strwythur paragraff rhesymegol. Fodd bynnag, bydd angen i chi hefyd feddwl am lif yr wybodaeth yn eich aseiniad yn ei gyfanrwydd. Cofiwch, dylai pob paragraff wneud pwynt, trafod y pwynt hwnnw, a dod i gasgliadau ar y pwynt hwnnw cyn symud i wneud pwynt newydd. Golyga hyn y bydd eich aseiniad wedi’i ffurfio gan dalpiau o wybodaeth ac mae’n gwneud synnwyr i drefnu’r talpiau hynny o ran eu perthynas â’i gilydd.
Mae nifer o eiriau ac ymadroddion y gallwch chi eu defnyddio i helpu i’ch darllenydd ddehongli gwybodaeth. Os byddwch chi’n canolbwyntio ar bontio effeithiol yn eich paragraffau byddwch chi’n gallu dangos eich dealltwriaeth o’r berthynas rhwng y syniadau rydych chi’n eu trafod a bydd eich ysgrifennu yn llifo’n haws. Y rheswm dros hyn yw oherwydd y caiff eich darllenydd ei dywys rhwng pwyntiau yn hytrach na gorfod gwneud y cysylltiadau ei hun. Gweler isod rhai o’r enghreifftiau mwyaf cyffredin o eiriau ac ymadroddion pontio er bod llawer o wefannau ar gael sy’n cynnwys rhagor o enghreifftiau.
Gair i gall: Ceir technegau eraill y gallwch eu defnyddio i wella llif eich dadl a'ch arddull hefyd.Mae dyfeisiau cydlynol megis rhagenwau, teuluoedd o eiriau, a geiriau crynhoi, yn helpu'r darllenydd. At hynny, gall rhesymegu strwythuredig ategu eich dadl. Ceir amrywiaeth o gyrsiau sy'n archwilio'r dyfeisiau hyn yn fanwl ar wefan y Ganolfan Llwyddiant Academaidd.
Dylai hi fod yn hawdd ysgrifennu'r diweddglo oherwydd nid oes rhaid i chi drafod gwybodaeth newydd (mewn gwirionedd, ni ddylech gyflwyno pwyntiau newydd yn y rhan hon o'ch aseiniad). Ond mewn gwirionedd, mae'n gallu bod yn anodd penderfynu ar yr hyn i'w gynnwys yn eich diweddglo. Gall defnyddio'r fframwaith yn y diagram eich helpu i ddod â'ch dadl i ben yn effeithiol. Mae'r strwythur hwn i'r gwrthwyneb i'ch rhagarweiniad: yn y diweddglo, rydych yn symud o wybodaeth benodol i wybodaeth ehangach.
Yn yr adran 'Ailadrodd' mewn diweddglo, mae'n syniad da atgoffa'r darllenydd am ddatganiad eich gosodiad. Gallwch aralleirio datganiad eich gosodiad er mwyn atgoffa'r darllenydd am honiad canolog yr aseiniad a sut rydych yn bwriadu dangos yr honiad hwn.
Yna gallwch ehangu'r drafodaeth er mwyn 'Crynhoi' eich prif ddadl. Nid yw hyn yn golygu ailadrodd eich hun; yn hytrach, byddwch yn rhoi trosolwg cryno o bob rhan o'ch prif ddadl, gan atgoffa’r darllennydd sut mae'n cysylltu â'ch prif honiad. Bydd hyn yn helpu i atgyfnerthu eich dadl ym meddwl y darllenydd ac yn cadarnhau eich bod wedi profi eich gosodiad eich hun.
Yn olaf, gall yr adran 'Awgrymu' eich helpu i leoli eich gwaith yn ysgolheictod ehangach eich disgyblaeth. Gallech chi, er enghraifft, wneud awgrymiadau ar gyfer ymchwil bellach ar sail bylchau rydych wedi'u nodi.
